Prvo svetsko prvenstvo u fudbalu održano je od 13. do 30. jula davne 1930. godine u Montevideu (Urugvaj). Titulu su osvojili domaćini trijumfom nad Argentinom 4:2. Treće mesto (tada nije bilo utakmice za treće mesto) podelili su Jugoslavija i Sjedinjene Američke Države.

Statistika beleži da su na dosadašnjim svetskim šampionatima najubedljivije pobede zabeležene u sledećim susretima: Mađarska – Južna Koreja 9:0 (Švajcarska, 1954. godine), Jugoslavija – Zair 9:0 (Nemačka, 1974. godine) i Mađarska – Salvador 10:1 (Španija, 1982. godine).

MAĐARSKA – JUŽNA KOREJA 9:0 (4:0) – Cirih, Švajcarska, 17. jun 1954. godine

Najbolja generacija igrača mađarskog fudbala, poznata i kao “laka konjica” dominirala je svetskim fudbalom pedesetih godina prošlog veka. Nepunih osam meseci pre Svetskog kupa u Švajcarskoj, 25. novembra 1953. godine, na stadionu Vembli u Londonu, Mađarska je ponizila Engleze sa 6:3. Bio je to tek drugi poraz “Gordog Albiona” na domaćem terenu ikada – prvi im je nanela Republika Irska 1949. godine.

Mađari su se prošetali na putu do finala Svetskog prvenstva 1954. godine, pobedivši u Drugoj grupi Južnu Koreju 9:0 i Zapadnu Nemačku 8:3. Mađarska je u četvrtfinalu sa 4:2 bila bolja od Brazila, a identičnim rezultatom od Urugvaja u polufinalu.

Posle osam minuta finalne utakmice u Bernu, Mađarska je golovina Ferenca Puškaša i Zoltana Cibora vodila protiv Zapadne Nemačke sa 2:0. Maks Morlok dva minuta kasnije smanjio je na 1:2, a Helmut Ran pogocima u 18. i 84. minutu čini preokret koji je kao senzacija odjeknuo u čitavom fudbalskom svetu i sa pravom nazvan “Čudom u Bernu”. Ova neverovatna pobeda inspirisala je nemačkog reditelja Zonkea Fortmana da 2003. godine snimi istoimeni film – “Das Wunder von Bern” …

Uprkos porazu u finalu, Mađarska iz 1954. godine još uvek drži rekord po broju postignutih golova na nekom finalnom turniru Svetskog kupa (27), gol-razlici (+17) i prosečnom broju datih golova po utakmici (5,4).

Strelci za Mađare u istorijskom trijumfu nad Korejancima bili su Šandor Kočiš (3), Ferenc Puškaš (2), Peter Palomaš (2), Zoltan Cibor i Mihalj Pantoš.

JUGOSLAVIJA – ZAIR (današnja Demokratska Republika Kongo) 9:0 (6:0) – Gelzenkirhen, Nemačka, 18. jun 1974. godine
Strelci za “plave” bili su: Dušan Bajević (3), Dragan Džajić, Ivica Šurjak, Josip Katalinski, Vladimir Bogićević, Brane Oblak i Ilija Petković.

Čak sedam igrača je u ovom susretu pogađalo mrežu Zairaca, što je ostao neoboreni rekord svetskih prvenstava.

Selektorska komisija, u sastavu Miljan Miljanić, Milan Ribar, Sulejman Rebac, Tomislav Ivić i Milovan Ćirić, na teren je izvela sledeći sastav: Enver Marić (Velež Mostar), Ivan Buljan (Hajduk Split), Vladislav Bogićević (Crvena zvezda Beograd), Enver Hadžiabdić (Željezničar Sarajevo), Josip Katalinski (Željezničar), Branko Oblak (Hajduk), Ilija Petković (Troja, Francuska), Jovan Aćimović (Crvena zvezda), Dušan Bajević (Velež), Ivica Šurjak (Hajduk) i Dragan Džajić (Crvena zvezda).

Njima su se suprostavili majstori zairskog fudbala: Mukombo, Mvepu, Kembo Kembo, Kakoko, Kidumu … Na klupi Zaira sedeo je naš stručnjak Blagoje Vidinić, golman reprezentacije Jugoslavije na olimpijskim igrama 1956. i 1960. godine i na Evropskom šampionatu 1960. godine.

Zair je bio tek treća afrička reprezentacija koja je uspela da se kvalifikuje u završnicu Svetskog kupa. Pre njih, to je pošlo za nogama fudbalerima Egipta (1934. godine) i Maroka (1970. godine), koje je sa klupe takođe vodio Vidinić.

Prema insajderskim informacijama, rezultate obe reprezentacije na Svetskom prvenstvu u Zapadnoj Nemačkoj skrojile su – premije.

Zairom je tada vladao diktator Mobuto Sese Seko, koji je stanovništvo držao u bedi i strahu, ali je zato bogato nagradio fudbalere za plasman na Svetsko prvenstvo – svaki od njih dobio je kuću i automobil. Obećao je igračima još pozamašnije nagrade za svaku odigranu utakmicu u Nemačkoj.

Međutim, obavešteni da ipak neće biti plaćeni za svoje učešće u Svetskom kupu, fudbaleri su zapretili neizlaskom na teren protiv Jugoslavije. Posle “ugodnog” razgovora sa pripadnicima tajne službe Sese Sekoa, ipak su se pojavili na travnatom tepihu stadiona u Gelzenkirhenu. Jugosloveni su protiv demoralisanog protivnika već posle 35 minuta vodili sa 6:0 i do kraja samo rutinski odradili posao …

Iako su osvojili isti broj bodova (4) kao Brazil i Škotska, “plavi” su zbog najbolje gol-razlike osvojili prvo mesto u Prvoj grupi.

Zla kob premija unela je nemir i u tabor “plavih”. Igračima je za učešće u Svetskom kupu obećana za to vreme vredna nagrada od po 15 hiljada nemačkih maraka, ali fudbalski savez nije želeo da isplati nagradu jer bi time prekršio “deviznu klauzulu”. Razdor su uneli i proizvođači kopački – savez je imao ugovor sa “Adidasom”, ali su neki igrači nosili “Puma” kopačke i tu “ljubav” naplatili 20 hiljada maraka.

Poremećeni odnosi u reprezentaciji odrazili su se na sledećim utakmicama. U grupi “B” druge faze takmičenja, Jugoslavija je pretrpela sva tri poraza – od domaćina Zapadne Nemačke (0:2), Poljske (1:2) i Švedske (1:2).

MAĐARSKA – SALVADOR 10:1 (3:0) – Elče, Španija, 15. jun 1982. godine

Strelci za Mađarsku bili su Laslo Kiš (3) Tibor Njilaši (2), Laslo Fazekaš (2), Gabor Poloskei, Jožef Tot i Lazar Senteš.

Luis Ramirez je bio strelac počasnog pogotka za Salvador.

Kiš je postao prvi fudbaler koji je postigao het-trik na nekoj utakmici svetskog prvenstva, a da je meč započeo sa klupe. Ujedno je i vlasnik najbržeg het-trika na svetskim šampionatima – za samo osam minuta tri puta je zatresao mrežu, u 69, 72. i 76. minutu.

Uprkos visokoj pobedi i najboljoj gol-razlici u grupi, Mađari se nisu kvalifikovali u sledeći krug takmičenja. Poraženi su od Argentine sa ubedljivih 1:4 i odigrali nerešeno (1:1) sa Belgijom. Osvojili su treće mesto u Trećoj grupi sa tri boda (tada je pobeda donosila dva boda), jedan manje od drugoplasirane Argentine i dva od provoplasirane Belgije.