Mitske borbe sa Englezima | SPORTSKA KUPUSARA

Sa druge strane, beogradski Partizan izašao je kao pobednik iz polufinalnih utakmica Kupa evropskih šampiona sa Mančester Junajtedom u svojoj najuspešnijoj evropskoj sezoni, a zagrebački Dinamo je trijumfom u finalnom dvomeču nad Lids Junajtedom osvojio Kup velesajamskih gradova.

Crvena zvezda je na svom putu do finala Kupa UEFA u sezoni 1978/79. godine eliminisala čak dva engleska predstavnika – Arsenal i Vest Bromvič Albion.

Kup velesajamskih gradova, grupna faza

22. maj 1956: Selekcija Zagreba – Birmingem Siti 0:1 (0:1)
3. decembar 1956. godine: Birmingem Siti – selekcija Zagreba 3:0 (1:0)

U premijernom izdanju Kupa velesajamskih gradova (preteči Kupa UEFA, odnosno današnje Lige Evrope), koje se proteglo na četiri godine (startovalo 1955, a završeno tek 1958. godine) učestvovale su reprezentacije Bazela, Birmingema, Kopenhagena, Frankfurta, Beča, Kelna, Lozane, Lajpciga, Londona, Milana i Zagreba, gradova u kojima su održavane velike međunarodne sajamske manifestacije.

Susret domaćeg Birmingema i Zagreba, 3. decembra 1956. godine, ušao je u istoriju kluba sa Ostrva kao prva utakmica koju je odigrao u nekom evropskom kupu na svom matičnom stadionu Sent Endrjus. Tri laka komada Brajana Orita, Edija Brauna i Pitera Marfija obezbedila su Birmingemu ukupnu pobedu od 4:0 u dvomeču protiv Zagreba.

Kup evropskih šampiona, četvrtfinale

14. januar 1958. godine: Mančester Junajted – Crvena zvezda (Beograd) 2:1 (0:1)
5. februar 1958. godine: Crvena zvezda – Mančester Junajted 3:3 (0:3)

Dvomeč je ostao u senci avionske nesreće po povratku ekspedicije Mančestera sa gostovanja u Beogradu u kojoj je stradalo 23 putnika, među njima i osmorica fudbalera engleskog kluba.

Golom Lazara-Laze Tasića beogradski “crveno-beli” su u prvom poluvremenu utišali 60 hiljada domaćih navijača na “Old Trafordu”, ali su “crveni đavoli” u drugom delu pogocima Bobija Čarltona (64. minut) i Edija Kolmana (82) preokrenuli rezultat.

Gosti su u revanšu pred oko 50 hiljada gledalaca na stadionu JNA (Zvezdina “Marakana” završena je 1963. godine) golovima Denisa Vajoleta i Ćarltona (dva gola) već nakon pola sata vodili sa 3:0, Beograđani su u drugom poluvremenu uzvratili preko Bore Kostića (dvostruki strelac) i Tasića i imali čitavih pola sata da načine senzacionalni preokret, ali je rezultat ostao nerešen.

Kup velesajamskih gradova, četvrtfinale

29.april 1959. godine: Čelzi – selekcija Beograda 1:0 (1:0)
13.maj 1959. godine: selekcija Beograda – Čelzi 4:1 (2:0)

Nakon minimalnog poraza u prvoj utakmici, fudbalska rapsodija selekcije Beograda, sastavljene od igrača Crvene zvezde, Partizana i BSK-a, u revanšu, uz dva gola Branislava-Baneta Mihajlovića i po jednog Aleksandra Petakovića i Bore Kostića. Piter Brabruk bio je strelac za goste.

Kup velesajamskih gradova, četvrtfinale

6.maj 1959. godine: Birmingem Siti – selekcija Zagreba 1:0 (1:0)
24.maj 1959. godine: Selekcija Zagreba – Birmingem Siti 3:3 (0:1)

Kup evropskih šampiona, osmina finala

11. novembar 1959. godine: Crvena zvezda – Vulverhempton 1:1 (1:1)
24. novembar 1959. godine: Vulverhempton – Crvena zvezda 3:0 (1:0)

Na stadionu JNA, pred oko 40 hiljada gledalaca, Norman viktor Dilej doneo je prednost gostima u 29. minutu, izjednačio je sjajni Bora Kostić osam minuta pre kraja poluvremena.

“Vulvsi” su dve nedelje kasnije rano poveli preko Džejmsa Mareja, a u poslednjih pet minuta susreta Robert Mejson sa nova dva gola u mreži gola Vladimira Beare “zabetonirao” je plasman kluba u četvrtfinale Kupa evropskih šampiona.

Kup pobednika kupova, polufinale

24.april 1963. godine: OFK Beograd – Totenhem Hotspur 1:2 (1:1)
1. maj 1963. godine: Totenhem Hotspur – OFK Beograd 3:1 (2:1)

Mladi tim OFK Beograda (prosek godina 22) do polufinala je savladao Šimi iz istočnonemačkog grada Halea, irski Portdaun i italijanski Napoli.

Na stadionu JNA pred blizu 40 hiljada gledalaca poveli su gosti preko Džona Vajta u 26. minutu. Izjednačio je Milorad Popov deset minuta kasnije sa bele tačke (prethodno je rukom u svom šesnaestercu igrao Dejv Mekaj), a Teri Dajson je postavio konačan rezultat u 76. minutu. Gosti su meč završili sa desetoricom, jer je isključen ponajbolji igrač “Spursa” Džimi Grivz zbog udaranja bez lopte Blagomira Krivokuće. Bio je to prvi crveni karton u karijeri ovog engleskog reprezentativca, učesnika svetskih kupova 1962. i 1966. godine.

OFK BEOGRAD: Vidinić, Milovanović, Gavrić, Marić, Krivokuća, Gugleta, Samardžić, Popov, Antić, Banović, Skoblar.

TOTENHEM: Braun, Bejker, Henri, Marči, Norman, Mekaj, Smit, Vajt, Smit, Grivs, Dajson.

Pred oko 60 hiljada svedoka na „Vajt hart Lejnu“ u Londonu poveli su domaćini preko Mekaja u 24. minutu, Josip Skoblar je izjednačio četiri minuta kasnije. Reprezentativac Velsa Klif Džons vratio je domaćinima prednost u finišu prvog dela, a konačan rezultat postavio je Bobi Smit početkom drugog poluvremena.

TOTENHEM: Braun, Bejker, Henri, Marči, Norman, Mekaj, Blenčflauer, Vajt, Smit, Džons, Dajson.

OFK BEOGRAD: Vidinić, Milovanović, Gavrić, Marić, Krivokuća, Gugleta, Samardžić, Popov, Milošev, Banović, Skoblar.

“Pevci” su u finalnom meču na stadionu Fejenorda u Roterdamu deklasirali branioca trofeja madridski Atletiko rezultatom 5:1.

Kup evropskih šampiona, polufinale

13. april 1966. godine: Partizan (Beograd) – Mančester Junajted 2:0 (0:0)
20. april 1966. godine: Mančester Junajted – Partizan 1:0 (0:0)

Sjajne dve utakmice i veličanstven trijumf “Partizanovih beba” nad “Bejzbijevim bebama”, koje su predvodili Bobi Čarlton i Džorž Best! Trijumf Partizana 2:0 u prvoj utakmici na prepunom stadionu JNA u Beogradu ne odražava šta se sve dešavalo na terenu. Englezi su u prvih 20 minuta čak dva puta pogodili stativu i jednom prečku gola Ivana Ćurkovića, ali su Mustafa Hasanagić (u 46. minutu) i Radoslav Bečejac (58) obezbedili komfornu prednost pred revanš.

PARTIZAN: Šoškić, Jusufi, Mihajlović, Bečejac, Rašović, Vasović, Bajić, Kovačević, Hasanagić, Miladinović, Pirmajer.

MANČESTER JUNAJTED: Greg, Brenan, Dan, Krirend, Folks, Stajls, Best, Lou, Čarlton, Herd, Koneli.