Četrnaeste zimske olimpijske igre održane su od 8. do 19. februara 1984. godine u Sarajevu. To su bile prve zimske olimpijske igre održane u nekoj socijalističkoj zemlji, i druge uopšte, nakon Letnjih olimpijskih igara čiji je domaćin 1980. godine bila Moskva, glavni grad tadašnjeg Saveza Sovjetskih Socijalističkih Republika (SSSR).
A
Logo Zimskih olimpijskih igara u Sarajevu
Gradovi protivkandidati bili su japanski Saporo i švedski Falun i Geteborg u okviru zajedničke kandidature.
U prvom krugu glasanja najviše glasova dobio je Saporo (33), Sarajevo je imalo dva glasa manje, a Geteborg i Falun 10.
U drugom krugu, u kojem su učestvovala samo dva prvoplasirana kandidata, Sarajevo je trijumfovalo sa 39 glasova, ispred Sapora sa 36.
Komparativna prednost Sarajeva u odnosu na ostale kandidate bila je blizina svih sportskih borilišta – sva su bila u okviru kruga poluprečnika od 24 kilometara.
Takođe, verovalo se da zbog vanblokovske politike Jugoslavije, neće biti bojkota olimpijskih igara, kao što je redovno bio slučaj tih godina.
Tako se i dogodilo. Najveći dobitak za sport bilo je učešće sportista iz Narodne Republike Kine nakon dužeg odsustvovanja sa olimpijskih igara. Sukob sa MOK-om je nastao zbog dozvole učešća takmičarima Republike Kine, odnosno Tajvana, koji vlasti u Pekingu nisu priznavale.
Pred Igre u Sarajevu postignut je kompromis – sportisti Tajvana prvi put su nastupili pod imenom Kineski Tajpei. Taj naziv smatra se statusno neutralnim, zbog čega NR Kina do današnjih dana toleriše učešće njegovih sportista na olimpijskim igrama.
B
Bibija Kerla predstavljala je Jugoslaviju u sve četiri ženske discipline brzog klizanja – 500, 1.000, 1.500 i 3.000 metara, i sve četiri završila na poslednjem mestu. To i ne čudi s obzirom da je tek 18 meseci pre Igara prvi put stala na klizaljke.
Kao domaćin, Jugoslavija je mogla bez kvalifikacija u svakoj disciplini da ima svog predstavnika. Popularna Biba je bila član Atletskog kluba “Sarajevo”, bacala je disk i bila reprezentativka Jugoslavije.
Čim se u njenom klubu osnovala sekcija za brzo klizanje, ona joj se priključila i počela da trenira novi sport. Nakon samo 15-ak dana intenzivnog treninga, Kerla je na test-takmičenju pobedila konkurenciju i napravila veliki korak ka učešću na Olimpijskim igrama u Sarajevu.
Rođena Sarajka je jedinstveni slučaj u istoriji jugoslovenskog sporta, jer je bila reprezentativka bivše države u čak četiri sporta – osim u atletici i brzom klizanju, oblačila je dres sa državnim grbom i u fudbalu i kuglanju.
C
Bojan Križaj oduševljen velikom čašću koja mu je ukazana
Igre je službeno proglasio otvorenim predsednik Predsedništva SFR Jugoslavije Mika Špiljak. Zakletvu u ime sportista položio je naš alpski skijaš Bojan Križaj, a zakletvu u ime sudija Dragan Perović.
Takmičenja su počela dan pre ceremonije svečanog otvaranja, 7. februara.
U Sarajevu nedeljama pre Igara nije pao “pravi” sneg, ali su tokom ceremonije svečanog otvaranja počele da promiču prve snežne pahulje. U noći između 8. i 9. februara značajno su pogoršani vremenski uslovi, pa je u samom gradu napadalo oko 40 cm snega, a na okolnim planinama oko 100 cm, uz pojačanje vetra, koji je narednih dana dostizao brzinu i do 200 kilometara na sat. To je dovelo do pomeranja satnice takmičenja u brzom klizanju 9. februara, kao i do višednevnog otkazivanja svih treninga u muškom i ženskom spustu i svih takmičenja u alpskim disciplinama.
Ceremonija zatvaranja Igara održana je 19. februara u dvorani “Zetra”.
Č
Čolić Zdravko, najpopularniji jugoslovenski pop-pevač tog doba, “pozajmio” je glas maskoti Igara vuku Vučku u kratkim reklamnim spotovima koje je animirao čuveni ilustrator i jedan od najplodotvornijih autora Zagrebačke škole crtanog filma Nedeljko Dragić.
Ć
Kirk Daglas pre nego što je otišao na porciju ćevapa
Navodno, prepoznavši Daglasa kao svog gosta, u restoranu „Dalas” naplatili su mu nekoliko porcija ćevapčića čak 100 američkih dolara.
Ljute što ih je obrukao pred strancima, Sarajlije su htele da linčuju gazdu restorana koji je zbog masovnog bojkota bio primoran da zatvori objekat.
D
Dubrovnik je bio prvi jugoslovenski grad u koji je stigla olimpijska baklja, nakon što je po tradiciji zapaljena u grčkoj Olimpiji i potom otpremljena avionom.
Ukupna udaljenost koju je baklja prošla kroz Jugoslaviju iznosila je 5.289 kilometara. Baklju je nosilo čak 1.600 ljudi.
DŽ
Džejn Torvil i Kristofer Din (FOTO: Trevor Jones/Getty Images)
Britanci su nadmoćno osvojili zlatnu medalju u konkurenciji plesačkih parova. Uz taktove “Bolera” francuskog kompozitora Morisa Ravela izveli su nastup koji je ostao najbolje ocenjen u istoriji klizanja – od 18 mogućih dobili su 12 maksimalnih ocena – 6,0. Za umetnički utisak svih devet sudija dodelilo im je “šesticu”.
“Bolero” izvorno traje preko 17 minuta i trebalo je prearanžirati na dozvoljenu dužinu, s obzirom da su pravila nalagala da slobodni ples mora da traje četiri minute, plus ili minus deset sekundi.
Kompozicija je, uz sve napore aranžera, mogla da bude “skraćena” samo na četiri minute i 28 sekundi, što je opet bilo 18 sekundi duže od propisanih pravila.
Međutim, kako se prema pravilima vreme računa od onog trenutka kada klizači klizaljkom dodirnu led, Britanci su tome prilagodili i koreografiju, pa su prvih 18 sekundi nastupa proveli njišući se na kolenima, dakle ne dodirujući klizaljkama led. Lukavo, a?
