Početak proleća u fudbalskoj sezoni 1970/71 pripao je zeničkom Čeliku, koji je jesen završio na 13. mestu, a u prva četiri kola nastavka osvojio čak sedam bodova i zaseo na šestom mestu.

Zeničani su u prvom kolu drugog dela prvenstva na stadionu u Blatuši savladali Hajduk sa 1:0, a već u sledećem sa senzacionalnih 2:0 usred Beograda nadvisili i jesenjeg šampiona Partizan.

“Crveno-crni” su na kraju šampionata osvojili deveto meseto, sa istim brojem bodova kao i šestoplasirana Crvena zvezda. Čelik je u Evropi stigao do finala Mitropa kupa, koji je u jesen te godine i osvojio, pobedivši austrijski Salcburg sa 3:1.

Dinamove velike ambicije na trenutak su ohlađene već u prvom kolu nastavka, u snežnom derbiju protiv Željezničara na Maksimiru. Zagrepčani su imali više od igre, dva puta su pogodili okvir gola, ali su “plavi” odneli oba boda u Sarajevo pogotkom Edina Spreče u finišu utakmice.

“Modrima” su, međutim, na ruku išli početni kiksevi glavnih konkurenata, Partizana i Hajduka, tako da su u daljem toku prvenstva ponovo ušli u borbu za titulu i sve do 32. kola i poraza od OFK Beograda bili u igri. Splićani su, recimo, u 20. kolu remizirali sa “fenjerašem” Mariborom, ali je više od rezultata (2:2) u sećanju ostao jedan od najneobičnijih golova u istoriji jugoslovenskih fudbalskih šampionata.

Činilo su u početku da će to biti još jedno Zvezdino proleće, jer, iako su na početku drugog dela zaostajali osam bodova za jesenjim prvakom, “crveno-beli” su već nakon tri kola prepolovili zaostatak.

Ali su onda usledila dva nokauta – 0:2 od zagrebačkod Dinama na “Marakani” u 21. kolu i poraz (1:2) u narednom meču na gostovanju klubu iz “donjeg doma” – OFK Beogradu. “Crveno-beli” su protiv “romantičara sa Karaburme” izašli u kombinovanom sastavu, jer je trener Miljan Miljanić glavne igrače čuvao za polufinalni duel Kupa šampiona protiv grčkog Panatinaikosa.

Jesenji šampion Partizan je u prva tri kola proleća ubeležio samo jedan bod i nije postigao nijedan gol – poražen je od Olimpije i Čelika, a odigrao nerešeno sa Sarajevom. Izgleda da se odsustvo Ilije Katića (u zimskoj pauzi otišao na odsluženje vojnog roka u JNA) u igri “crno-belih” osetilo više nego što je njihov prvi strateg Gojko Zec očekivao.

Najviše zaslugom sjajnog Bore Đorđevića, Partizan je u 21. kolu zabeležio prvi prolećni trijumf – 3:1 protiv Maribora na stadionu JNA, a u sledećem meču je na teškom gostovanju u Crvenki pogotkom Miloša Radakovića slavio minimalnim rezultatom i ostao izjednačen sa Hajdukom (oba tima su imala po 30 bodova) u borbi za titulu …

Prvi prolećni derbi “velike četvorke” između Hajduka i Dinama nosio je dodatnu draž, jer je bodovna razlika između ovih klubova iznosila samo jedan bod. Splićani su slavili 3:1 pogocima Ivana Pavlice (2) i Marina Lemešića. Jedini gol za “modre” dao je Ivica Miljković.

Činilo se tada da je Dinamo ovim porazom izgubio korak za Partizanom i Hajdukom u šampionskoj trci. Međutim, usledilo je izuzetno zanimljivo 24. kolo u kojem su razigrani Zagrepčani na Maksimiru deklasirali Partizan sa 4:0. Strelci su bili Krasnodar Rora, Josip Gucmirtl, Ivica Miljković i Dragutin-Drago Vabec.

Kako je na Karaburmi OFK Beograd potvrdio epitet glavoseče velikih i sa 3:1 savladao Splićane, opet su tri ekipe bile skoro izjednačene na vrhu tabele – Hajduk i Partizan sa po 32 i Dinamo sa 31 bodom. Sarajevski Željezničar na četvrtom mestu im je sa 29 bodova disao za vratom …

Kiksevi vodećih u dvadeset i petom kolu – Dinamo gubi u Ljubljani od domaće Olimpije, Hajduk na Starom placu odigrava bez golova sa tuzlanskom Slobodom, a istim rezultatom završava meč na stadionu JNA između Partizana i OFK Beograda.

Utakmica kola je ubedljiv trijumf (4:1) Željezničara nad Zvezdom na beogradskoj “Marakani”, a sve golove za goste postigao je Boško Janković. On će tri kola kasnije ostvariti het-trik protiv Partizana u Sarajevu. Bilo je 3:2.

Janković je, dakle, u dva meča protiv beogradskih velikana čak sedam puta zatresao mrežu.

Hajduk je prvi put nakon 26. kola usamljen na liderskoj poziciji, sa bodom više od Partizana i dva od Dinama. Od tog trenutka pa do kraja prvenstvene trke Splićani su grčevito čuvali bodovnu prednost. I nisu je ispustili.

Beogradski “crno-beli” odigrali su 1:1 na Tušnju protiv Slobode, a Hajduk je u Kragujevcu bio bolji od Radničkog – 3:2. Od onog istog Radničkog, koji je proglašen hitom jesenjeg dela šampionata, jer je u startu prvenstva igrao odlično, nekoliko kola bio na liderskoj poziciji, a prvi deo završio na devetom mestu sa 17 bodova, koliko je imala i Zvezda na sedmom.

A onda, u 12 kola proleća, kragujevački “crveni” uzeli su samo pet bodova. Među brojnim porazima koje su pretrpeli, ostao je zabeležen i onaj katastrofalni – 1:7 od OFK Beograda. Opstanak u Prvoj ligi obezbedili su tek u poslednjem kolu …

Partizan je u poslednjih 11 kola osvojio samo šest bodova i šampionat završio na petom mestu, iako je veći deo takmičenja boravio na prvoj ili drugoj poziciji. Zvezda je sa glatkih 2:0 pobedila Partizan na stadionu JNA (strelci Stanislav-Stane Karasi i Dragan Džajić-Džaja) u do tada najslabije posećenom “večitom derbiju” (prodato je manje od 23 hiljade ulaznica).

Hajduk se u finišu pokazao najkonstantnijim, jer i Dinamo je imao nekoliko neoprostivih rezultatskih neuspeha, kao što je bio maksimirski remi (1:1) sa Mariborom u 28. kolu. Zagrebački “modri” su bez realnih šansi da se domognu titule ostali u 32. kolu, nakon gostovanja, pogađate, na Karaburmi. Slobodan Santrač, Ninoslav Zec i društvo iz OFK Beograda te sezone bili su fatalni po “veliku četvorku” – Dinamovci su se vratili u Zagreb sa dva gola u mreži …

Sve dileme konačno su razrešene u pretposlednjem kolu, 20. juna 1971. godine, kada je Hajduk u jednoj ludoj utakmici u Beogradu savladao Partizan. Poveli su “crno-beli” sa 3:0 golovima Miodraga Živaljevića, Momćila-Mome Vukotića i Đure Marića, ali su “bili” pogocima Petra-Pere Nadoveze (2), Miroslava-Galeba Boškovića i Ivana-Ike Buljana izveli nestvaran preokret za trijumf 4:3 i prvu titulu nakon 15 godina.

Iz lige su ispali Bor i Crvenka.

Crvenka je sa manje od 10 hiljada stanovnika najmanje mesto koje je dalo prvoligaša u posleratnoj Jugoslaviji.

Osim što im je ovo bila jedina prvoligaška sezona, interesantno je da su Crvenčani u proleće 1971. godine predstavljali naš fudbal u Balkanskom kupu.

Fudbaleri iz “najslađeg mesta u Jugoslaviji” (tako su nazivali Crvenku zbog fabrike šećera koja je tamo smeštena) sa bugarskom ekipom Etar iz Velikog Trnova igrali su 1:1 (u Bugarskoj) i 4:2 (u Crvenki), a sa albanskom Besom 0:1 u Kavaji i 2:2 na domaćem terenu. Zauzeli su drugo mesto u “A” grupi i tako završili takmičenje.

Sarajevski Željezničar osvojio je najviše bodova u prolećnom delu šampionata – 26. Hajduk je sakupio 25, OFK Beograd 23, Dinamo i tuzlanska Sloboda po 21, Čelik 20 bodova …

Na dnu ove tabele je Crvenka, koja je prvi deo prvenstva završila na 11. mestu sa 16 bodova, ali je u nastavku osvojila samo sedam bodova i pala na poslednje, 18. mesto. Druga najlošija ekipa u prolećnom delu sezone bio je kragujevački Radnički sa 11 bodova, bod više osvojila je Vojvodina, a po 13 Sarajevo i Partizan …

Prvi put u klupskoj istoriji Hajduk se plasirao u Kup šampiona, a Željezničar, Dinamo i OFK Beograd obezbedili su učešće u Kupu UEFA. Zvezda je igrala u Kupu pobednika kupova.