Povodom pedesetogodišnjice Prvog svetskog fudbalskog prvenstva, u Montevideu je od 30. decembra 1980. do 10. januara 1981. godine održan turnir poznat u istoriji fudbalskog sporta kao “Mundialito” (što na španskom jeziku znači “Mali Svetski kup”) ili “Copa de Oro de Campeones Mundiales” (“Zlatni Kup svetskih šampiona”). U daljem tekstu zvaćemo ga – Svetski kupić.

Zamisao je bila da učesnici budu svi dotadašnji šampioni sveta – Brazil (trostruki prvak sveta), Urugvaj, SR Nemačka, Italija (dvostruki šampioni), Argentina i Engleska (po jednom najbolji na svetu).

Kako je prvenstvo Engleske bilo u punom zamahu, predstavnici klubova odbili su da daju igrače za reprezentaciju jer su smatrali da takmičenje nije toliko značajno i da su mnogo važnije kvalifikacije za Svetski kup 1982. godine. Umesto Engleske, poziv je dobila Holandija, vicešampion sveta na prethodna dva svetska šampionata.

Problemi oko popunjavanja broja učesnika tu nisu završeni. Holandska vlada preporučila je fudbalskoj organizaciji da ne šalje nacionalni tim u Montevideo u znak protesta zbog urugvajskog vojnog režima, koji bi turnir iskoristio u propagandne svrhe.

Istovremeno, nemački mediji objavili su da su neki italijanski reprezentativci potpisali dokument kojim se osuđuje fašistička vlast u Urugvaju. Italijanska fudbalska federacija pokušala je da izgladi stvar tvrdeći da fudbaleri koji su se našli među potpisnicima nisu bili svesni šta potpisuju.

Uprkos ovoj “vrućoj” predigri, šampionat je okupio šest selekcija: U grupi “A” našli su se domačin Urugvaj, Italija i Holandija, a u grupi “B” Brazil, Argentina i SR Nemačka.

Evropske reprezentacije doputovale su u Montevideo samo nekoliko dana pre prvih utakmica, što je, ispostaviće se kasnije, značajno uticalo na njihove igre i rezultate. Fudbaleri SR Nemačke, Italije i Holandije morali su brzo da se prilagode drastičnoj promeni temperature – iz hladne, mrzne Evrope doleteli su u vreli Montevideo, gde je temperatura tokom utakmica često prelazila 35 stepeni.

Nemačka

Nemci, predvođeni selektorom Jupom Dervalom, na turnir su stigli praćeni oreolom nepobedivosti u poslednje 23 utakmice. Uprkos odsustvu nemačkih “Španaca” Bernda Šustera (Barselona) i Ulia Štilikea (Real Madrd), “panceri” su važili za jedne od favorita turnira, s obzirom da su u sastavu imali čak devetoricu igrača koji su u finalu Evropskog šampionata 1980. godine sa 2:1 pobedili Belgiju i osvojili titulu. Među njima je bio i zvanično najbolji fudbaler Evrope Karl-Hajnc Rumenige.

Italiju je 1980. godine potresao “Totonero“, skandal sa nameštanjem utakmica u Seriji A i Seriji B zbog čega su Milan i rimski Lacio prebačeni u niži rang takmičenja, oduzeti bodovi Avelinu, Bolonji, Peruđi, Palermu i Tarantu, a vremenskim kaznama kažnjena čak dvadesetorica fudbalera, među njima i najveći talenat italijanskog fudbala Paolo Rosi.

Rosi je prvobitno kažnjen sa tri godine zabrane igranja, što je kasnije smanjeno na dve. Kasnije je jedan od aktera skandala potvrdio Rosijeve navode da je nevin u čitavoj priči.

Selektor Enco Bearcot odmah po isticanju suspenzije pozvao je Rosija pod nacionalnu zastavu, a nestašni dečko italijanskog fudbala odužio mu se tako što je postao prvi strelac (šest golova) i najbolji igrač Svetskog kupa u Španiji 1982. godine, na kojem je Italija osvojila prvo mesto.

U vreme turnira u Montevideu, šampionat Italije je zbog istrage bio u prekidu, tako da je pauza omogućila Bearcotu da sastavi respektabilni sastav, uključujući i 13 fudbalera koji su 1982. godine uzeli titulu. Ipak, nedostajao je legendarni golman Dino Zof, čovek koji je 15 godina nastupao za Italiju i sakupio rekordnih 112 nastupa.

Holanđani su prolazili tešku smenu generacija. Od reprezentacije se već ranije oprostio Johan Krojf, a u Montevideu nisu zaigrali i asovi “Oranja” Džoni Rep i Johan Neskens.

Argentina

Aktuelni svetski prvaci Argentinci označeni su kao glavni favoriti Svetskog kupića. Vodio ih je Luis Cezar Menoti, selektor koji je dve godine ranije doneo “Zlatnu boginju” “gaučosima”. U sastavu su bili prvi strelac i igrač Svetskog kupa 1978. godine Mario Kempes, kao i ostali članovi te šampionske generacije: Filjoj, Olgvin, Galvin, Pasarela, Tarantini, Galjego, Ardiljes, Bertoni, Luke … Ipak, pažnja javnosti bila je najviše usmerena ka 20-godišnjem Dijegu Maradoni, koji je već tada proglašavan za najboljeg fudbalera sveta …

Brazil

Brazilski selektor Tele Santana bio je prinuđen da se zbog povrede odrekne pomoći glavne zvezde Zika. “Karioke” su se i dalje oslanjale isključivo na fudbalsko umeće, čiji su glavni demonstratori bili Žunior, Tita, Oskar, Toninjo Serezo i Sokrates, tako da su već gubile korak ne samo u odnosu na trkački spremnije i fizički jače Evropljane, već i Argentince i Urugvajce, koji su počeli da preuzimaju obrasce igre selekcija sa Starog kontinenta.

Urugvaj

Najzad, domaćin Urugvaj, ta predivna državica u jugoistočnom delu Južne Amerike, sa brojem stanovnika manjim od Hrvatske, ohrabren sjajnim rezultatima svog nacionalnog tima u prijateljskim mečevima sa Finskom (6:0), Bolivijom (5:0) i Švajcarskom (4:0) gajio je verovanje da će njihovi puleni ponoviti uspeh svojih fudbalskih predaka iz 1930. i 1950. godine, kada su se okitili tutulama šampiona sveta.